هیچ سرزمین دیگری No Other Land نام فیلم مستندی است که امسال جایزه اسکار را از آن خود کرد.
شاید بهتر باشد که اسم فیلم را به “نه در هیچ سرزمین دیگری” ترجمه کنیم, چرا که بشریت در هیچ سرزمین دیگری حداقل در دوران معاصر شاهد چنین تجربه فجیعی نبوده است.
چند شب پیش من و سهیلا و دو دوست عزیزمان درشهر برکلی به دیدن اولین نمایش این فیلم رفتیم. اول از همه تعجب کردیم که این فیلم را در برکلی به نمایش گذاشته اند و باز بیشتر تعجب کردیم که سالن سینما تقریبا خالی بود و در ابتدا به نظر می رسید که انگار قرار است فقط ما چند نفر تنها مشتریان دیدن این فیلم باشیم. اما خوشبختانه کم کم افراد دیگری نیز برای دیدن این مستند که داستان غم و اندوه و نمایشی از چهره وحشی اشغالگری را به تصویر کشیده است در سینما پیدا شد و سالن کوچک سینما نسبتا پر شد که البته باید گفت که بیشتر علاقه مندان به دیدن این مستند تاریخی را همچون علاقمندان به دیگر جلسات گفتگو و سخنرانی در این شهر باز افراد میانسال و یا با سن و سال بالا بودند که موی سپید و خاکستری آنها گواهی است بر سابقه مبارزات تاریخی آنها در این شهر، برکلی شهری که زمانی قلب تپنده جنبش مخالفت با جنگ ویتنام بود و مرکز فعالین مدنی و جنبش های مترقی در امریکا. البته باید گفت که تک و توکی هم از جوانان کم کم آمدند و سالن سینما پر شد. گرچه حضور جوانان در این سالن چشمگیر نبود ولی جا دارد که اشاره کنم و بدانید که نسل جوان در امریکا و حداقل در اعتراضات در کالیفرنیا که من شاهد آن بودم بیشترین حمایت را از جنبش مقاومت و ضد اشغالگری مردم فلسطین بر علیه سیاست های دولت فاشیست نتانیاهو در اسرائیل در تمام ۱۷ ماهه گذشته بر دوش کشید و می توان با اطمینان گفت که در حافظه تاریخی این نسل، جنایات، نسل کشی و پاکسازی نژادی دولت فاشیست اسرائیل برعلیه مردم مظلوم و مقاوم فلسطینی برای بقیه عمر آنها نقش بسته و برای همیشه باقی خواهد ماند و نوید شروع فصل جدیدی است در بازبینی مسئله فلسطین و اشغال سرزمین های این مردم در افکار عمومی, توسط رسانه ها و در دانشگاهها و تحقیقات آکادمیک در این کشور. اسرائیل دیگر هرگز نمی تواند به بهانه فاجعه هولوکاست هر اعتراضی را بر علیه سیاست های کشتار جمعی خود با انگ و اتهام آنتی سمیتیسم یا همان یهودی ستیزی محکوم کرده و با به گروگان گرفتن افکار عمومی در آمریکا به جنایات خود ادامه داده و حمایت مردم آمریکا را همچون چک سفید امضا برای همیشه در جیب خود داشته باشد. در آمریکا شاید این اولین بار است که هزاران نفر از بازماندگان خانواده های هولوکاست و دیگر اردوگاه های مرگ در آلمان هیتلری به خیابانها و مراکز عمومی آمده و با شعار “نه به اسم من” “Not In My Name” کشتار مردم بی گناه غزه توسط دولت فاشیست و جنایتکار نتانیاهو را محکوم کرده و جنایات او در غزه را تحت عنوان “هولوکاست فلسطینی ها” به دست صهیونیست های حاکم در سرزمین های اشغالی (اسرائیل) نامیده و انزجار خود را از این رفتار جنایتکارانه فریاد می کنند.
نمایش این فیلم در امریکا برگ جدیدی است که بر این حافظه تاریخی اضافه شده و نشانه دیگری است از ظلم و ستمی که بر این مردم در یکصد ساله گذشته رفته است. ظلمی که “نه در هیچ سرزمین دیگری” “No Other Land” در تاریخ معاصر می توان سراغ گرفت.
این فیلم محصول مشترک یک گروه فلسطینی – اسرائیلی است، که حکایت تخریب و ویرانی روستایی به نام ماسافر یاتا ” Masafer Yatta” در کرانه باختری اشغالی را در طی سال های متمادی نشان می دهد، تخریب و ویرانی که بدست سربازان اسرائیلی و همراه با گروههایی از اشغالگرانی که در این مناطق سکنی داده شده اند را به تصویر کشده است. تمام صحنه های این فیلم توسط یک جوان فعال فلسطینی به نام بازل و روزنامه‌نگار جوان اسرائیلی یووال فیلمبرداری شده و گواهیست زنده و مستند از زندگی مردم فلسطینی تحت اشغال و اراده تحسین برانگیز و استقامت و پایداری ستودنی آنها در ادامه زندگی و مبارزه در این شرایط فجیع برای حفظ سرزمین و هویت فلسطینی خود.
بازل پس از دریافت جایزه خود با تشکر از آکادمی اسکار حس خود را اینچنین بازگو می کند” از آکادمی بابت جایزه تشکر می کنم. این یک افتخار بزرگ برای ما چهار نفر و همه کسانی است که از ما برای این مستند حمایت کردند. من حدود دو ماه پیش پدر شدم و امیدوارم که دخترم دیگر مجبور نباشد همان زندگی‌ای را که من اکنون دارم زندگی کند، خشونت همیشگی، تخریب خانه‌ها، آوارگی اجباری که سرزمین من، مسافر یاتا، هر روز با آن دست به گریبان است. مستند «هیچ سرزمین دیگری» بیانگر واقعیت سختی است که ما برای دهه‌ها تحمل کرده‌ایم و همچنان در برابر آن مقاومت می‌کنیم، زیرا از جهان می‌خواهیم اقدامات جدی برای توقف بی‌عدالتی و توقف پاکسازی قومی مردم فلسطین انجام دهد.”
همکار اسراییلی او, یووال ابراهیم در رابطه با انگیزه خود از ساختن این مستند تاریخی چنین می گوید” ما این فیلم را ساختیم، فلسطینی ها و اسرائیلی ها، چرا که صدای ما در کنار هم قوی تر است. همدیگر را می بینیم. ویرانی فجیع غزه و مردم آن که باید پایان یابد. گروگان های اسرائیلی به طرز وحشیانه ای در جنایت ۷ اکتبر گروگان گرفته شدند که باید آزاد شوند. وقتی به بازل نگاه می کنم، برادرم را می بینم. اما ما نابرابر هستیم. ما در رژیمی زندگی می کنیم که من تحت قوانین غیرنظامی در آن در آزادی کامل هستم و بازل تحت قوانین نظامی آن است، قوانینی که زندگی ها را نابود می کند و او هیچ کنترلی بر آن ندارد. من اینجا هستم که بگویم که راه دیگری هم وجود دارد، راه حل سیاسی بدون برتری قومی، با حقوق ملی برابر برای هر دو مردم ما. من اینجا هستم تا بگویم که سیاست خارجی در این کشور به بستن این مسیر کمک می کند. چرا؟ آیا نمی بینید که ما در هم تنیده ایم؟ اگر مردم بازل واقعا آزاد و امن باشند، مردم من می توانند واقعاً ایمن باشند؟ من ایجا هستم که بگویم که راه دیگری هم وجود دارد. برای زندگی، برای زنده ها دیر نیست.”
دیدن این فیلم نه تنها الهام بخش مبارزه ستودنی مردمی است که هرگز تسلیم نمی شوند، سرزمین خود را رها نمی کنند، از ساختن مکرر خانه و مدرسه و زمین بازی و محل کسب و کار خود که هر بار پس از ساختن دوباره آن بدست اشغالگران اسرائیلی ویران می شود، ناامید نمی شوند که نشانه ایست از ظلم بی پایان و مستمر دولتی اشغالگر که فقط به یکبار ویرانی این روستا بسنده نکرده که پس از هر تلاشی برای بازسازی این روستا دوباره با بولدوزر ها و ابزار ویرانی سرزده از راه رسیده و بدور از کمترین شرم و خجالتی در مقابل دوربین نه فقط مردم را سرکوب و کشتار می کند که خانه ها را دوباره ویران کرده، مدرسه و مرکز بهداشت و حتی چادرهای اسکان موقتی را در هم می کوبد، منابع تامین مایحتاج زندگی مردم را از بین برده, درختان را از ریشه در آورده و چاه آبی را که تنها منبع تامین آب آشامیدنی این مردم است را با سیمان پرکرده و با تشنگی و گرسنگی دادن مردم در این روستا سیاست های کثیف پاکسازی قومی و نژادی خود را ادامه می دهد.
دیدن این فیلم را به دوستان مدافع حقوق بشر و مدافعان واقعی حقوق بشر مردم فلسطینی در غزه و کرانه باختری و مخالفین سیاست های نژادپرستانه و کشتار جمعی دولت اسرائیل جدا توصیه می کنم. دیدن این فیلم نه فقط الهام بخش ادامه مبارزه شما بر علیه اشغالگری و همه اشکال تبعیض و ظلم در همه جای این دنیاست که بار دیگر نشان می دهد که چرا نباید تسلیم شد؟ چرا نباید خانه و کاشانه خود را گذاشت و فرار کرد؟ چرا امروز مردم فلسطینی به سمبل مقاومت, ایستادگی و شجاعت و به سمبل واقعی بشریت با عزت و احترام مبدل شده اند. شاید هم بد نباشد که آن گروه از افرادی که هنوز از این جنایت ها حمایت می کنند، هم به دیدن این فیلم رفته و ببینند که از چه جنایتی و از چه هیولایی دفاع کرده و یا هنوز حمایت می کنند، شاید اگر وجدانی برای آنها باقی مانده باشد و هنوز از انسانیت در وجود آنها ته مانده ای باقی باشد دست از حمایت از جنایت و جنایتکاران فاشیست و صهیونیست اسراییلی بردارند.
رضا فانی یزدی
۱۶ مارس ۲۰۲۵